Về một tấm gương tàn nhưng không phế
Ngày 13.1, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Trương Văn Liếp, Giám đốc Sở KH-ĐT Long An cho biết, ông đã ký văn bản đề nghị chủ tịch UBND tỉnh này chỉ đạo thanh tra toàn diện dự án công viên nghĩa trang Vĩnh Hằng có diện tích hơn 38 ha, tại xã Tân Đông, H.Thạnh Hóa. Dự án do Công ty CP Đầu tư và Phát triển Vĩnh Hằng (Công ty Vĩnh Hằng) làm chủ đầu tư. Cuối năm 2024, chủ đầu tư xin UBND tỉnh Long An phê duyệt điều chỉnh đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 sau 15 năm được cấp phép (từ năm 2010).Theo ông Trương Văn Liếp, sau 17 năm được UBND tỉnh Long An chấp thuận chủ trương đầu tư (từ năm 2008), chủ đầu tư đã liên quan đến nhiều vụ việc tranh chấp dân sự kéo dài, nhiều khiếu nại và cả tố cáo hình sự. Việc thi công dự án kéo dài nhiều năm gây bức xúc trong dư luận nhân dân, ảnh hưởng đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, lãng phí đất đai…Cụ thể, cuối năm 2019, dự án này hết thời gian thi công, thời hạn được giao đất và đến nay vẫn chưa được UBND tỉnh Long An gia hạn. Theo báo cáo của UBND H.Thạnh Hóa, dự án chỉ mới triển khai thi công xây dựng được 776/300.000 m2 theo đồ án quy hoạch chi tiết. Tuy vậy, chỉ có duy nhất có hạng mục nhà bảo vệ diện tích 16 m2 thi công đúng vị trí theo giấy phép của Sở Xây dựng Long An cấp năm 2016.Theo báo cáo tài chính của Công ty Vĩnh Hằng, tổng số tiền đã đầu tư san lấp mặt bằng, thi công một phần nhỏ của dự án được ghi nhận tính đến nay hơn 100 tỉ đồng. Trong khi đó, pháp nhân này đang bị ông N.Q.V (ngụ Q.1, TP.HCM) khởi kiện tranh chấp hợp đồng do ông này đã đầu tư vào dự án đến 90 tỉ đồng. Dự án này cũng đang bị TAND tỉnh Long An áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.Theo Sở KH-ĐT Long An, trong hồ sơ chứng minh năng lực mà Công ty Vĩnh Hằng cung cấp vào tháng 12.2024 đều không thể hiện được doanh nghiệp này có đủ năng lực tài chính để tiếp tục triển khai dự án.Ngoài ra, hiện nay, Cục Thuế tỉnh Long An đang trong quá trình xử lý nội dung tố giác tội phạm trốn thuế tại các hợp đồng chuyển nhượng giá trị vốn (mua bán cổ phần) giữa các nhà đầu tư trong nội bộ Công ty Vĩnh Hằng. Trước đó, Báo Thanh Niên có bài "Chuyện lạ ở Long An: Đất trồng lúa biến thành hồ nước "khổng lồ", phản ánh nhiều ha đất trồng lúa ở xã Tân Đông, H.Thạnh Hóa bị ông P.T.T, Giám đốc Công ty B.T (ngụ Q.Bình Thạnh, TP.HCM) khai thác trái pháp luật.Báo cáo tài chính của Công ty Vĩnh Hằng (tại Cục Thuế Long An) thể hiện, từ năm 2018 đến 2021, công ty đã chi trả tiền cho "người bán ngắn hạn" là cá nhân ông P.T.T và Công ty B.T tổng số tiền hơn 30 tỉ đồng. Đó là một phần chi phí san lấp mặt bằng của dự án nghĩa trang Vĩnh Hằng.Theo ông Phạm Tùng Chinh, Chủ tịch UBND H.Thạnh Hóa, ngay sau khi Báo Thanh Niên phản ánh ông T. khai thác trái pháp luật đối với đất trồng lúa, UBND huyện này đã có quyết định thanh tra đột xuất để làm rõ trách nhiệm các cá nhân, tổ chức có liên quan. Dự kiến, ngày 18.11.2024 kết luận thanh tra. Tuy nhiên, quá trình thanh tra vướng phải một số khó khăn khách quan nên đến nay lực lượng chức năng vẫn đang nỗ lực xử lý để kết luận.Nhận định PSG vs Man City (2g ngày 29.4): Chờ đợi một trận cầu kinh điển
Buôn bán lấn đường
Tại Việt Nam, ESG đang ngày càng nhận được sự quan tâm của Chính phủ, các doanh nghiệp và nhà đầu tư. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết để thúc đẩy việc áp dụng ESG hiệu quả
Bóc ngắn, cắn dài
Những ngày gần đây, Hà Nội bước vào đợt nồm ẩm, mưa phùn, giúp chất lượng không khí được cải thiện tạm thời. Sáng qua (17.2), chỉ số AQI dao động từ 25 - 54, người dân có thể hoạt động ngoài trời mà không sợ ảnh hưởng đến sức khỏe. Đây là một thực tế đáng quan ngại bởi không biết từ bao giờ, khẩu trang đã trở thành vật bất ly thân của người dân Việt Nam khi đi ra đường và phải chờ khi có mưa hoặc gió mùa mạnh thì mới tự tin ra đường mà không sợ hít phải bụi mịn.Từ cuối năm ngoái đến nay, thủ đô Hà Nội liên tiếp trải qua "mùa" ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Nhiều thời điểm, chỉ số chất lượng không khí AQI ở mức 272, đưa Hà Nội trở lại đứng đầu trong danh sách các thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới, với chất lượng không khí ở mức tím - mức nguy hại tới sức khỏe con người. Nồng độ PM2.5 tại Hà Nội cao gấp 32 lần giá trị theo hướng dẫn về chất lượng không khí hàng năm của WHO. Người dân được khuyến cáo giảm vận động ngoài trời, nên đeo khẩu trang khi ra ngoài. Đó là lý do vì sao trong những ngày trời xuân thời tiết đẹp nhất năm nhưng trên khắp các tuyến phố, con đường đều thấy người dân ra đường bịt khẩu trang kín mít. Thậm chí nhiều người lớn tuổi đi tập thể dục buổi sáng cũng đeo khẩu trang. Nhiều nhóm khách du lịch ngồi trên xe điện tham quan quanh hồ Hoàn Kiếm cũng "nhập gia tùy tục", không thoát khỏi "khiên chống bụi mịn". Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, trong thời gian qua, tình trạng ô nhiễm môi trường không khí tại Hà Nội có chiều hướng gia tăng. Mặc dù ô nhiễm không khí xảy ra có quy luật theo mùa và bị ảnh hưởng từ điều kiện khí hậu, thời tiết, tuy nhiên dữ liệu quan trắc cho thấy diễn biến ô nhiễm không khí đã tăng dần, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội.GS Bob Baulch từ Khoa Kinh doanh, Đại học RMIT Việt Nam bày tỏ quan ngại: Chất lượng không khí của Việt Nam nếu không được cải thiện sẽ có thể gây ra thảm họa. Ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng tại Việt Nam, đặc biệt là thủ đô Hà Nội. Điều đáng ngạc nhiên là hầu hết mọi người đều cho rằng tình hình ô nhiễm ở TP.HCM sẽ tệ hơn do sản xuất công nghiệp chiếm tỷ trọng lớn và dân số đông hơn, song, thực tế trong năm 2022, chỉ số chất lượng không khí của TP.HCM là 21,2, tức mức ô nhiễm bằng khoảng một nửa so với Hà Nội.Lý giải thực trạng này, PGS-TS Hồ Quốc Bằng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu ô nhiễm không khí (thuộc Viện Môi trường và tài nguyên, Đại học Quốc gia TP.HCM) cho biết mặc dù lượng khí độc phát thải ở TP.HCM nhiều hơn ở Hà Nội nhưng khí hậu là yếu tố khiến mức độ ô nhiễm môi trường của Hà Nội nặng nề hơn TP.HCM. Thời tiết ở Hà Nội khiến cho các khí thải mắc kẹt ở tầng sát mặt đất.Nghiên cứu của PGS-TS Hồ Quốc Bằng cùng các cộng sự chỉ ra rằng: có 3 nguồn cơ bản phát thải khí độc vào không khí gồm: các phương tiện giao thông (nguồn đường), các nhà máy sản xuất công nghiệp và các hoạt động dân sinh (nguồn địa phương). Tại Hà Nội, các phương tiện giao thông chiếm lượng phát thải lớn nhất với hầu hết các khí độc có trong không khí: ôxit ni tơ (NOx) 87%, carbon monoxide (CO) 92%, điôxit sulfur (SO2) 57%, hợp chất hữu cơ dạng khí không chứa mê tan (NMVOC) 86%, khí mê tan (CH4) 96%, bụi mịn PM2.5 74%. Trong số các phương tiện giao thông, thủ phạm hàng đầu thải 2 loại khí độc NOx và CO ở Hà Nội là xe máy. Xe tải hạng nặng là nguồn phát thải lớn nhất các loại bụi mịn.Giống như Hà Nội hay TP.HCM của Việt Nam, các đô thị tại Thái Lan cũng đang vật lộn trong cuộc chiến với ô nhiễm không khí. Cuối tháng 1, truyền thông Thái Lan đồng loạt đưa tin mức độ bụi siêu mịn không an toàn đã được báo cáo tại 70 trong số 76 tỉnh của Thái Lan, trong đó tình trạng ô nhiễm không khí tồi tệ nhất được ghi nhận ở khu vực thủ đô Bangkok.Chính phủ Thái Lan đã khẩn cấp đưa ra một số chính sách tạm thời nhằm bảo vệ sức khỏe người dân cũng như giảm lượng bụi ô nhiễm. Một khoản ngân sách trị giá 140 triệu baht được chính phủ tung ra nhằm bù lỗ cho các doanh nghiệp vận tải để người dân Bangkok và vùng phụ cận được miễn phí sử dụng các loại phương tiện công cộng như xe buýt, tàu điện ngầm, các loại tàu điện trên cao từ ngày 25 - 31.1.Đến ngày 28.1, Thủ tướng Thái Lan đã chỉ đạo tăng ngân sách lên 620 triệu baht để hỗ trợ các ban ngành của nước này áp dụng các chính sách nhằm ngăn chặn khói bụi ô nhiễm đã ở mức báo động. Ngày 31.1, chính phủ Thái Lan tuyên bố siết chặt quản lý các xe vận tải như đề ra khu vực hạn chế xe tải, rút ngắn thời gian chỉnh sửa hệ thống khí thải từ 30 xuống còn 15 ngày đối với các loại xe cũ trong diện bị khuyến cáo vi phạm thải ra khói đen, đặc biệt có thể cấm lưu hành vĩnh viễn nếu những loại xe này tái vi phạm. Các biện pháp khác nhằm hạn chế ô nhiễm đã được thắt chặt và giám sát kỹ như tại các khu vực xây dựng cơ sở hạ tầng lớn, ban quản lý được lệnh phải quây kín công trình xây dựng và khu vực tập kết vật liệu xây dựng, xe vận tải phải rửa kỹ bánh xe khi ra vào công trình.Thậm chí, nước này còn "mạnh tay" lắp đặt 13 máy lọc không khí PM2.5 xung quanh thủ đô Bangkok để giảm ô nhiễm bụi mịn trong không khí xuống mức an toàn.Không dừng lại ở đó, Thái Lan đang xây dựng Đạo luật Không khí sạch và dự kiến sẽ được phê chuẩn vào tháng 4 tới. Đây sẽ là bước tiến quan trọng hướng tới giải quyết cuộc khủng hoảng ô nhiễm không khí ở Thái Lan. Ông Buntoon Srethairote, Chủ tịch nhóm làm việc về Đạo luật Không khí sạch cho biết các công cụ thực thi chính trong đạo luật gồm các khái niệm như "khu vực phát thải thấp", nơi chỉ có xe điện (EV) mới được phép ra vào không hạn chế. Xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch có thể đối mặt các hạn chế về việc sử dụng hoặc phải trả phí phát thải để vào một số khu vực nhất định. Mỗi tỉnh hoặc quận có thể điều chỉnh các biện pháp này cho phù hợp nhu cầu của mình.TS Nguyễn Hoài Nam, Phó Viện trưởng Viện KHCN Năng lượng và Môi trường nhấn mạnh để tránh một cuộc thảm họa đang diễn ra tại Thái Lan cũng như hướng tới mục tiêu thành phố Net Zero, Hà Nội nên nhanh chóng khuyến khích, đầu tư chuyển đổi các phương tiện giao thông sang dùng điện (ô tô, xe máy, xe buýt) và tiến tới ban hành các quy định bắt buộc về tỷ lệ xe điện.Đồng thời, Thủ đô cần có cơ chế chính sách chuyển đổi phương thức sử dụng phương tiện cá nhân sang công cộng; ban hành quy định tiên tiến về mức tiêu hao nhiên liệu; chuyển đổi phương thức vận tải hàng hóa từ đường bộ sang đường thủy nội địa, đường sắt điện khí hóa. Song song, nghiên cứu công nghệ các nhiên liệu sạch mới như hydro, amoniac để có thể áp dụng, sử dụng cho phương tiện khi giá hợp lý.Ô nhiễm không khí được dự báo sẽ để lại hậu quả nặng nề đối với sức khỏe cộng đồng. Các bệnh về đường hô hấp, tim mạch, đột quỵ gia tăng, tạo gánh nặng cho hệ thống y tế. Theo WHO, bụi mịn PM2.5 có khả năng xâm nhập sâu vào phổi, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, xơ cứng động mạch và gây tổn thương hệ thần kinh. Đặc biệt, nhóm người nhạy cảm như trẻ em, người già và những người có bệnh lý nền chịu tác động nặng nề nhất. Ô nhiễm không khí gây ra khoảng 7 triệu ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm và ít nhất 70.000 ca tử vong mỗi năm ở Việt Nam, khiến cho tuổi thọ trung bình bị rút ngắn 1,4 năm.
